ADIM 1: Joomla Hakkında

Bu habere oy verin
(0 oy verilmiş)

Joomla! kısaca web tabanlı bir içerik yönetim sistemidir. Joomla ile web sitelerinizi yapabilir, yönetebilirsiniz. Modüler yapısı ile pek çok uygulamayı Joomla üzerinde çalıştırabilirsiniz. Biraz detaya inelim ve Joomla nedir bakalım. Joomla!'nın kendisi, eklentileri, bileşenleri, uygulama ekleri, modülleri, joomla temaları nedir kısaca değinelim.

Joomla! kısaca web tabanlı bir içerik yönetim sistemidir. Joomla ile web sitelerinizi yapabilir, yönetebilirsiniz. Modüler yapısı ile pek çok uygulamayı Joomla üzerinde çalıştırabilirsiniz. Biraz detaya inelim ve Joomla nedir bakalım. Joomla!'nın kendisi, eklentileri, bileşenleri, uygulama ekleri, modülleri, joomla temaları nedir kısaca değinelim.

Joomla Nedir?

Adını "cümle" kelimesinden alan Joomla! geniş katılımlı bir proje ekibine sahip, son derece gelişmiş ve kullanıcı arayüzü bir o kadar basit olan bir "CMS" yani İçerik Yönetim Sistemidir. Joomla! size, internet sitelerinizi ve bağlı uygulamaları hazırlarken yardım eder. En iyisi de Joomla! herkesçe kullanılabilir ve geliştirilebilir olan, dilediğiniz gibi değiştirmekte özgür olacağınız, açık kaynak kodlu, ücretsiz, gerçek bir özgür yazılımdır. Ayrıca Joomla! bu içerik yönetim sistemi etrafında oluşturan sosyal topluluğuk felsefesidir.

Dünyadaki yerine baktığımızda, 2005 doğumlu Joomla!'nın basit kişisel sayfalardan profesyonel kurumsal sitelere kadar her alanda kullanıldığını görüyoruz. Kurumsal web siteleri ve portal uygulamalrı, çevrimiçi e-ticaret uygulamaları, küçük ve orta ölçekli işletme siteleri, dernek ve çeşitli organizasyonlar, devlet siteleri, işletme içi ve işletmeler arası kapalı ağ uygulamaları, okullar, dînî kurumlar, kişisel ve gurup sunumları, dergi, gazete, çeşitli e-yayınlar ve daha aklınıza gelebilecek pek çok internet yayını için Joomla! kullanılmaktadır.

Joomla! ile uyum içinde çalışmak üzere, her gün geliştirilerek bir yenisi sunulan, yine açık kaynak kodlu yan uygulamaları ile Joomla! sizi bir webmaster yaparken, şirketiniz için de bu konudaki istihdam ve satın alma maliyetini düşürür. Joomla!'nın gücüne örnek olarak http://www.aa.com.tr/, http://www.turkishny.com/, http://www.quizilla.com, http://gsas.harvard.edu, http://www.unric.org siteleri incelenebilir. Joomla! uygulamaları güvenli yapısıyla halen Türkiye’de resmî kurum ve kuruluşlar da dahil çokça web yayını için tercih edilmektedir. Dünyada ise Birleşmiş Milletler, Harvard Üniversitesi, Citibank, Ebay, Ikea, PizzaHut, McDonalds, General Electrics gibi devler tarafından tercih edilmektedir.

Joomla!'nın gerek yapısal gerekse sunum bilgisi gerektirmeyen mantıkî düzeni ve basit kullanımlı yönetim arayüzü, daha önce bu tür çalışmaları hiç yapmamış hatta teknolojiden uzak kullanıcılar için dahî kısa zamanda kolay bir yönetim tecrübesi edinebilmeyi sağlar. Joomla! ile internet üzerinde resimli, karşılıklı paylaşımlı dinamik bir ortam hazırlamak, içerik ekleyip düzenlemek, işletmenizin profesyonel reklam ve sunumunu yapmak, hatta geniş kitlelere hitap eden sosyal ve e-ticaret siteleri hazırlamak, herkes için gayet kolaydır.

Joomla!'yı daha yakından tanımak için İlk Adım Derslerimizi incelemelisiniz.

Joomla Bileşenleri Nedir?

Bileşenler, Joomla!’nın temel yapısında en önemli yerlerden birine sahiptir. Gerek hazır Joomla! paketinde gerekse ilave uygulamalarda, veritabanı ile siteniz arasında ilişki ile sağlanan dinamik yapıyı oluşturarak işleri uyum içinde yürütürler. Bileşenler bir uygulamayı Joomla!'nın içerik gövdesinde gösterir ve çalıştırır. Bu uygulama Joomla çekirdeğinden faydalanabilir ya da tamamen harici bir uygulamanın Joomla ile kullanılmasını sağlayabilir. Aslında küçük marifetli birer program olan bu bileşenlerin en önemli ortak özelliği Joomla! için yazılmış olmalarıdır. Ancak yine de konumu itibariyle Joomla!'ya baktığımızda, genel olarak web uygulamaları için hazırlanmış bazı betiklerin (script) Joomla! uyarlamalarının yapılmasına şaşırmamak lazım.

İlk seriden bu yana Joomla paketinde gelen ve Joomla kurulumu ile birlikte kurulan bileşenlerden en önemlileri içerik bileşeni (com_content), menü bileşeni (com_menus), yönetim bileşeni (com_admin), arama bileşeni (com_search / com_finder), üye bileşeni (com_users) sayılabilir. Ayrıca yine kurulumda gelen başka bileşenler de mevcuttur. Temel bu özellikleri sağlayan bileşenler dışında, aynı özellikleri daha geniş şekilde sağlayan ya da farklı özellikler kazandırmak üzere tasarlanmış başka üçüncü parti bileşenler sonradan kurulabilmektedir.

Bileşenler Joomla Yönetim Merkezinde Bileşenler altında kendi ismindeki menü öğesinden yönetilir. Bileşenler Eklenti Dizinimizde Joomla Bileşeni (bileşen) simgesi ile gösterilir. JED dizininde ise C (component) simgesi ile gösterilir.

Bileşenler ayrıca bazı modüller ve uygulama ekleri ile de desteklenebilr. Bir bileşene ait modüller ve uygulama ekleri bulunabilir. Örneğin içerik bileşenini arama bileşenine dahil eden uygulama ekleri, içerik bileşeninden filtreleme ile gösterim yapan son içerikler, kategori içerikleri, içerik kategorileri gibi modüler çekirdekte gelmektedir.

Joomla Modülleri Nedir?

Modüller Joomla!’da özellikle kullanıcı arayüzünde çalışan küçük işçilerdir. İçerik gösterimi (yazılar ya da uygulama içeriği olabilir) için temanızın istediğiniz alanına konumlandırılarak çalışan araçlardır. Bir modül, tek başına basit görevler üstlenebildiği gibi, çok kapsamlı bir bileşen için de erişim veya kısmi veri gösterimi şeklinde rol alabilir.

Modüller ayrıca harici verilern gösterimi için de kullanılabilir. Bu tür modüller siteden tamamen bağımsız verileri dışarıdan almak ya da üzerine eklenen verileri sunmak amacıyla kullanılabilir.

Modüller Joomla Yönetim Merkezinde Eklentiler > Modül Yöneticisi altından yönetilir. Eklenti Dizinimizde modüller  Joomla Modülleri  (modül) simgesi ile ifade edilirken JED dizininde yine M (module) simgesi ile işaretlenir.

Joomla Uygulama Ekleri Nedir?

Uygulama Ekleri, eski ismiyle botlar, pluginler ya da uyumlu ekler Joomla!'nın görünmez enstrümanlarıdır. Joomla!'nın tüm elemanları arasında çeşitli görevler üstlenebilirler. Çekirdeğin mevcut davranışını kendi etki katmanında farklılaştırarak çeşitli amaçları yerine getirir. Kullanıcı arayüzünde bir uygulama eki ile mükemmel işler çıkarılabilirken, bir başka uygulama ekinin yönetim arayüzünde siz fark etmeden ne işler yaptığına şaşırabilirsiniz.

Joomla kurulumunda gelen önemli uygulama ekleri arasında arama uygulama eklerini, kullanıcı ve içerik uygulama eklerini, yazım düzenleyici uygulama eklerini sayabiliriz. Ayrıca pek çok uygulama eki yine kurulumda gelmektedir.

Joomla Uygulama Ekleri Joomla Yönetim Merkezinde Eklentiler > Uygulam Eki Yöneticisi altından yönetilir. Eklenti Dizinimizde uygulama ekleri Joomla Uygulama Ekleri (uygulama eki) simgesi ile gösterilirken, JED dizninde P (plugin) simgesi ile gösterilir.

Joomla Eklenti Ekleri Nedir?

Joomla eklenti ekleri, bazı Joomla eklentilerinin genellikle genişlemesi ya da bir kısım özelliklerinde davranış değişikliği için yazılmış ek uygulamalardır. Joomla!'ya tek başına kurulamayan bu ekler, bağlı olduğu eklentinin Joomla! üzerinde kurulu olmasına ihtiyaç duyar. Çoğu zaman bağlı olduğu eklentinin yönetim alanından kurulurlar.

Eklenti ekleri Eklenti Dizinimizde Ek (eklenti eki) simgesi ile gösterilirken, JED dizinde S (specials) simgesi ile ifade edilir. Eklenti ekleri, ilişkili eklenti yönetiminden yönetilir.

Joomla Dilleri nedir?

Joomla Dilleri, Joomla!'nın varsayılan İngiliz İngilizcesi ve sonradan kurulabilen diğer kullanıcı/yönetici dillerine verilen addır. Joomla dilleri de diğer eklentiler gibi kurulup kaldırılabilir. Joomla 3 farklı dil alanı kullanır. Bunlardan biri kurulum esnasında kullanılan web kurucu dili, diğer ikisi ise sitenin yönetim ve ön yüz kullanıcı arayüz dilleridir.

Joomla en az bir varsayılan İngiliz İngilizcesi (en-GB) diline ihtiyaç duyar. Bu dil en-GB şeklinde işaretlenmiş olan dil dosyalarını içerir. Bu dosyalar Joomla kurulumunda gelen dosyalardır. Her ne kadar web kurucu arayüzünde İngilizce dışında onlarca dil bulunsa da varsayılan kurulum paketinin yönetim ve ön yüzü için İngiliz İngilizcesi dışında bir dil bulunmaz. Bunun için gereken Türkçe dil dosyaları Joomla Portalı üzerinden indridiğiniz Türkçe Joomla paketlerinde mevcuttur.

Ayrıca temin edilebilecek diğer diller de Joomla!'ya kurulabilir. Dil kurulum paketi ile ftp üzerinden görebileceğiniz dil dizini arasında bazı farklılıklar bulunur. Bu sebeple kurulum için kurulum paketini, dizine göndermek için ise kullanıma uygun dil dizinlerini tercih etmelisiniz. Bulduğunuz herhangi bir dil dosya paketinin kullanılamayabileceğini bilmeniz gereklidir. Bu konuda Joomla Portalı kaynakları size sorunsuz çözüm sunmaktadır.

Kurulu diller site ön yüz dili, yönetim dili ve çok dilde yayın amaçlı dil olarak kullanılabilir. Ayrıca dil dizinlerindeki ek umursamazlık dizinleri ile Joomla dil dosyaları yerine kendi dil dosyalarınızı kullanıp, dilediğinizde Joomla dil dosyalarına dönebilirsiniz.

Eklenti Dizinimizde Dil paketleri Joomla Dil Dosyaları (dil paketi) simgesi ile işaretlenirken, JED dizinde L (language) simgesi şle gösterilir. Diller Joomla Yönetim Merkezinde Eklentiler > Dil Yöneticisi altından yönetilir.

Joomla Temaları Nedir?

Temalar Joomla!'nın en gözde, en aranan , en çok zaman harcanan elemanlarından biridir. Joomla! ile html ve php kodlardan oluşan hatta içeriğinde flash uygulamalara yer veren tüm temaları kullanmanız mümkün. Elbette Joomla! için yazılmamış bir temayı Joomla! ile kullanmak, biraz ders takip etmeyi gerektirecektir.

Joomla!'nın tema umursamazlık ve semantik katman özelliklerini kullanabileceğiniz temalar ile görsel olduğu kadar işlevsel olarak da sisteme etki edebilirsiniz. Unutmayın, sitenizin ön yüzüne yansıyan herhangi bir tasarım ve sitiller tamamen temanız üzerinden gelir.

Temalar Joomla Yönetim Merkezinde Eklentiler > Tema Yöneticisi altından yönetilir.

Ücretsiz Joomla Temalarını tema.joomla.gen.tr adresinde bulabilirsiniz. Ücretli temalar için de joomla.gen.tr/tema sayfalarımıza bakmanızı öneririz. Sitenizin makyajı inaın onu çok değiştirecek.

Joomla Sistem Gereksinimleri

Joomla serilerine göre sistem gereksinimlerini görmek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz:

Joomla Sistem Gereksinimleri