Ders 1: Joomla Nedir?

Elbette ki normal bir kullanıcı için bu sorunun cevabı; Joomla! web tabanlı bir İçerik Yönetim Sistemidir olacaktı. Fakat biz bir geliştiri gözüyle Joomla’nın ne olduğunu öğrenmeyi amaçlıyoruz. Cevaba geçmeden önce İçerik Yönetim Sistemi nedir ona bakalım.

İçerik Yönetim Sistemi

İçerik Yönetim Sistemi, kısaca İYS, doküman ya da benzeri içeriklerin oluşturulmasına ve organize edilmesine yardımcı olan web tabanlı bir programdır. İYS’ler, yapıları itibariyle olarak Genel ve Özel Amaçlı olmak üzere ikiye ayrılır.

Genel Amaçlı İYS’ler, tüm alanlarda hizmet verebilen esnek sistemlerdir. Örneğin, aynı sistem içinde hem e-ticaret, hem emlak, hem forum vb özellikleri barındırabilen sistemler. Özel Amaçlı İYS’ler ise, sadece belli bir alanda hizmet verebilen sistemlerdir. Örneğin, sadece e-ticaret, not (otomasyon) sistemi, haber siteleri vb için yazılan sistemler.

Joomla’ya dönecek olursak, Joomla Genel Amaçlı bir İYS. Joomla’nın bir çekirdek yapısı var ve diğer bütün son kullanıcı özellikleri (e-ticaret, forum vs.) eklentiler vasıtasıyla dışarıdan elde edilir. Yani, bir geliştirici gözüyle Joomla PHP dilinde yazılmış web tabanlı bir Framework (İskelet).

Framework

Framework, yazılımın iskeletini oluşturan, fonksiyon ve sınıflardan oluşan geniş çaplı bir kütüphaneye sahip uygulama çatısıdır. 

Joomla’yı diğer iskeletlerden ayıran en büyük özelliği; kurulum ile birlikte bu iskelet kullanılarak hazırlanmış İYS’nin de gelmesidir. Diğer Zend, Symfony, CodeIgniter, CakePHP gibi iskeletler ise saf haliyle sadece geliştiricelere yönelik dağıtılır. Yani diğer iskeletler sadece üstteki resmi dağıtır, Joomla gibi binanın tamamını değil :)

Joomla 1.6’dan sonra İskelet ile İYS birbirinden tamamen ayrıldı ve geliştirilmeleri de ayrı ayrı yapılmaya başlandı. Buradaki İYS kavramı bileşen, modül vb. gibi eklentileri kapsar yani temelin üstündeki binayı temsil eder. Bu eklentilerin ne olduklarını ve nasıl çalıştıklarını bir sonraki dersimizde öğreneceğiz.

Joomla’nın iskeletini indirdiğimiz Joomla kurulum paketinin içindeki “libraries/joomla” klasörün altında bulabiliriz.



Sadece iskeleti alıp kafanıza göre Joomla ile alakası olmayan bambaşka bir uygulama yazabilirsiniz. Aslında, Joomla'yı Joomla yapan bu güçlü ve esnek iskeletidir.

Bu ilk dersimizde İYS, Framework ve en önemlisi Joomla'nın bir geliştirici gözüyle ne olduğunu öğrendik.